Mariavereringen bestaan sinds eeuwen in vele vormen in Europa. In Hasselt draait alles rond de Virga Jesse, de beschermvrouw van de stad. Alle zeven jaren vormt zij de centrale figuur in de Virga Jessefeesten.

Haar beeld, dat stamt uit de veertiende eeuw, werd voor het eerst in de stad rondgedragen in diezelfde eeuw. In 1682 ontstond dan de traditie van de zevenjaarlijkse feesten rond de Virga Jesse, “’t zeveste joar”, zoals men in Hasselt zegt.

Slechts twee keren in al die tijd werd de traditie onderbroken. Zorgzaam werden de Virga Jessefeesten van generatie op generatie Hasselaren doorgegeven. Dat resulteerde in 2009 in de erkenning door de Vlaamse Overheid als immaterieel erfgoed.

Tijdslijn

1308 De nog jonge organisatie Gholdae Sancte Marie de Hasselt ontvangt een schenking van Ida, begijn en dochter van schepen Hendrik Tant. Deze vereniging die we vandaag kennen als de Broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse is de oudste vereniging van Hasselt en omstreken.

1314 De Broederschap ontvangt haar kerkelijke erkenning van prins-bisschop Adolf van der Marck.

1334 Op een door Reinier Baintsoyn aan de broederschap geschonken grond wordt een kapel gesticht.

1357 Wijding O.-L.-Vrouwkapel op 10 januari en bepaling dat het kerkwijdingsfeest op de zondag na 15 augustus gevierd zal worden. Daarom vinden de Virga Jessefeesten nog steeds plaats in augustus.

1495 Oudste bron van een Mariale processie in Hasselt.

1508 Hendrik Dries uit Zonhoven doet een schenking om soep uit te delen op het kerkwijdingsfeest en legt daarmee de basis voor de nog bestaande erwtensoepuitdeling.

1660 Marianum Hassletum wordt gepubliceerd. In de jaren voor de publicatie worden vele mirakels aan de Virga Jesse toegeschreven: de val van het kind, de schaliedekker, de dolende man, … ze behoren sindsdien tot het collectieve geheugen van de Hasselaar.

1682 Na de bezetting door Hollandse troepen van 1675-1682 kan de processie terug uitgaan. Hasselt viert haar eerste ‘Zevende Jaar’.

1867 Vroegste vermelding van Hendrik, de eerste inwoner van Hasselt, als tafereel in het rot van de Minderbroederstraat.

1867 Kroning van het Virga Jessebeeld uit dank voor de verlossing van de longveepest. De Hasseltse jeneverstokers schenken het gouden kroontje van het Jezuskind.

1940 De voorbereidingen voor de Virga Jessefeesten zijn volop aan de gang wanneer de oorlog uitbreekt. De feesten worden uitgesteld. Het Virga Jessebeeld wordt centraal in de kerk geplaatst. Daar staat het ook wanneer in de nacht van 3 op 4 november 1944 een vliegende bom de kerk treft. Er vallen vele slachtoffers in de Kapelstraat. Als bij wonder wordt het beeld quasi ongeschonden van onder het puin gehaald.

1954 Deken Boelen besluit een nieuwe elan aan de feesten te geven en legt de organisatie van de Virga Jesseommegang in handen van het Virga Jessecomité.

1977 Het Virga Jessebeeld wordt gerestaureerd, de originele polychromie wordt terug zichtbaar gemaakt.

1998 De O.-L.-Vrouwkerk krijgt de titel van basiliek.

2009 De Virga Jessefeesten worden opgenomen in de Vlaamse Inventaris van Immaterieel Cultureel erfgoed.

2024 De 47ste Zevenjaarlijkse Feesten.